Hà Nội chuẩn hóa bữa ăn bán trú, bảo đảm an toàn thực phẩm cho học sinh

Siết quy trình để bảo đảm an toàn từ bếp ăn đến bàn ăn

Thông báo số 752/TB-VP do Văn phòng UBND TP. Hà Nội ban hành ngày 23/11/2025 nêu rõ kết luận của Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà tại cuộc họp giao ban sơ kết công tác tổ chức bữa ăn bán trú. Yêu cầu trọng tâm đặt lên vai UBND các phường, xã và hiệu trưởng nhà trường, với mục tiêu bảo đảm mỗi suất ăn phải minh bạch, an toàn, đúng quy trình và truy xuất được nguồn gốc.

Theo Sở Y tế Hà Nội, toàn thành phố đang quản lý 2.181 trường công lập với hơn một triệu suất ăn mỗi ngày. Tỷ lệ học sinh tiểu học đăng ký ăn trưa tăng mạnh lên hơn 82%, tăng 16 điểm phần trăm so với năm học trước. Sự thay đổi này phản ánh niềm tin của phụ huynh với chủ trương hỗ trợ từ ngân sách theo Nghị quyết 18/2025/NQ-HĐND.

Trước đó, Đoàn kiểm tra liên ngành của TP. Hà Nội đã tiến hành khảo sát nhiều cơ sở tại các xã và phường như Nội Bài, Quang Minh, An Khánh, Thanh Oai, Quảng Oai hay Đoài Phương. Kết quả ghi nhận các địa phương đã thẩm định hồ sơ và kiểm tra thực tế, nhưng nhiều nơi chỉ dừng ở bước đánh giá cơ bản, chưa phân loại rõ tiêu chí ưu tiên để chọn đơn vị cung cấp có năng lực nhất. Một số xã chưa truy xuất đầy đủ nguồn gốc nguyên liệu, thậm chí có trường hợp nhà cung cấp bị đánh giá không đạt nhưng vẫn tiếp tục được ký hợp đồng. Có nơi hồ sơ và thực tế cung ứng không trùng khớp.

Trước những tồn tại này, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà nêu rõ trách nhiệm của từng cấp quản lý. Theo bà, UBND các phường, xã phải trực tiếp thẩm định và lựa chọn đơn vị cung cấp suất ăn, chịu trách nhiệm trước Ban Chỉ đạo công tác an toàn thực phẩm Thành phố. Bên cạnh đó, các trường phải công khai thực đơn và nguồn gốc thực phẩm, đồng thời huy động cha mẹ học sinh tham gia tổ giám sát thường xuyên tại bếp ăn.

Tại Trường Tiểu học Lê Văn Tám, Hiệu trưởng Nguyễn Thị Thu Hảo cho biết quy trình truy xuất nguồn gốc và giám sát chế biến được thực hiện hằng ngày, từ tiếp nhận thực phẩm lúc sáng sớm đến lưu mẫu ba bước và kiểm tra chất lượng khẩu phần theo quy định. Bà Hảo nhấn mạnh rằng việc giám sát nghiêm ngặt giúp bảo đảm chất lượng và củng cố niềm tin của phụ huynh trong môi trường bán trú đông học sinh.

Tại Trường Tiểu học Thăng Long, mọi khâu sơ chế, chế biến, phân chia suất ăn cũng được tổ chức theo quy trình bếp một chiều, với sự giám sát của giáo viên, nhân viên y tế và tổ phụ huynh. Dụng cụ lưu mẫu được tiệt trùng đầy đủ. Nhân viên bếp được yêu cầu tuân thủ quy định đeo khẩu trang và găng tay.

Nhiều địa phương như phường Vĩnh Hưng hay Thanh Liệt đã chủ động thành lập đoàn kiểm tra an toàn thực phẩm từ đầu năm học. Tại Thanh Liệt, nơi có gần 13.000 học sinh ăn bán trú, Phó Chủ tịch UBND phường Nguyễn Anh Tuấn cho biết, phụ huynh rất phấn khởi vì chế độ hỗ trợ của thành phố giúp giảm gánh nặng tài chính và tăng chất lượng dinh dưỡng cho học sinh.

Tại phường Long Biên, Phó Chủ tịch UBND phường Phạm Thị Bích Hằng khẳng định 100% trường học đã áp dụng truy xuất nguồn gốc bằng mã QR và thành lập tổ tự giám sát nội bộ.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà yêu cầu UBND các phường, xã kiểm tra quy trình nhập hàng mỗi ngày, giám sát sơ chế, chế biến, lưu mẫu và công bố công khai các đơn vị cung cấp. Bà đồng thời nhấn mạnh việc xử lý nghiêm tất cả các vi phạm, dừng ngay nhà cung cấp nếu không đáp ứng điều kiện. Song song với đó, lãnh đạo địa phương phải quan tâm cải thiện nhà vệ sinh, khu vực rửa tay để bảo đảm điều kiện học tập và sinh hoạt toàn diện.

Tại nhiều trường như Tiểu học Long Biên hay Tiểu học Thạch Bàn A, mô hình giám sát mở được triển khai rộng rãi. Hiệu trưởng Trường Tiểu học Long Biên Nguyễn Thị Hằng cho biết, tổ giám sát có sự tham gia của phụ huynh cùng giáo viên và nhà cung cấp. Mọi thông tin từ thực đơn đến hình ảnh suất ăn đều được công khai.

Tại Trường Tiểu học Thạch Bàn A, Hiệu phó Đào Thị Huệ khẳng định, nhà trường luôn mở cửa để phụ huynh giám sát bất kỳ thời điểm nào trong ngày.

Chính sách hỗ trợ bữa ăn bán trú tạo động lực chuẩn hóa từ cơ sở

Năm học 2025-2026 đánh dấu bước ngoặt khi Hà Nội triển khai cơ chế hỗ trợ từ 20.000 đến 30.000 đồng cho mỗi bữa ăn của học sinh tiểu học. Theo Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Vương Hương Giang, chính sách này mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, vừa giảm gánh nặng tài chính cho phụ huynh, vừa khuyến khích gần như toàn bộ học sinh tiểu học tham gia ăn bán trú.

Bà Vương Hương Giang cho rằng, quy mô bán trú tăng nhanh đòi hỏi quy trình kiểm soát phải nghiêm ngặt hơn. Các trường cần áp dụng bếp một chiều, tăng giám sát từ khâu chọn nguyên liệu đến phân chia khẩu phần. Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Sở Y tế, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường tiến hành thanh kiểm tra định kỳ và đột xuất để bảo đảm chất lượng.

Ngoài ra, Sở Giáo dục và Đào tạo đã triển khai tập huấn cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên cấp dưỡng về tiêu chí đánh giá bữa ăn, quy trình an toàn và tiêu chuẩn lựa chọn nhà cung cấp. Công tác tuyên truyền đến phụ huynh được thực hiện qua các buổi họp, bản tin và nhóm mạng xã hội của từng lớp nhằm tăng tính minh bạch.

Nhiều chuyên gia đánh giá việc chuẩn hóa quy trình bữa ăn bán trú là điều kiện nền tảng để nâng cao thể lực học sinh Thủ đô. Bà Hoàng Thị Minh Thu, nguyên Phó Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội, nhấn mạnh rằng các trường cần hợp đồng với đơn vị cung cấp uy tín, có đầy đủ giấy tờ truy xuất nguồn gốc đến tận nơi sản xuất. Nhà trường cũng cần lưu trữ đầy đủ bản tự công bố sản phẩm, phiếu xét nghiệm và giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh thực phẩm.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương đề xuất mỗi phường cần có cán bộ chuyên trách về an toàn thực phẩm, được tập huấn định kỳ và quản lý dữ liệu thực phẩm tại địa phương. Ông cho rằng, việc vận hành quy trình bán trú phải được kiểm soát từ cơ sở và thực hiện đồng bộ giữa các sở, ngành.

Nhìn từ thực tế triển khai, bữa ăn bán trú tại nhiều trường đã trở thành mô hình giáo dục dinh dưỡng trực quan. Học sinh được hướng dẫn phân biệt thực phẩm sạch, hiểu tháp dinh dưỡng và rèn thói quen ăn uống lành mạnh. Nhiều trường tổ chức hoạt động trải nghiệm để giúp học sinh tự chọn thực phẩm an toàn và hiểu về giá trị dinh dưỡng.

Khi chính sách từ thành phố đi vào từng bếp ăn, kết hợp sự giám sát sát sao từ phụ huynh và nhà trường, chất lượng bữa ăn của học sinh Thủ đô được cải thiện rõ rệt. Tại Trường Tiểu học Tân Triều, Hiệu trưởng Cung Quốc Trưởng cho biết, quy trình chế biến được thực hiện từ 6 giờ sáng với sự giám sát của giáo viên. Nhân viên y tế thực hiện lưu mẫu thức ăn hằng ngày và kiểm tra toàn bộ quy trình trước giờ ăn.

Với sự vào cuộc quyết liệt từ thành phố đến cơ sở, Hà Nội đang kiến tạo nền tảng quản lý bền vững cho bữa ăn bán trú. Quy trình rõ ràng, trách nhiệm cụ thể, giám sát công khai và sự đồng hành của phụ huynh đang từng bước bảo đảm cho học sinh Thủ đô được thụ hưởng bữa ăn an toàn, dinh dưỡng và trọn vẹn giá trị giáo dục. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu nâng cao tầm vóc thế hệ trẻ và xây dựng môi trường học đường chất lượng trong giai đoạn mới.

Minh Anh