Hiệu quả từ xây dựng trường mầm non lấy trẻ ở vị trí trung tâm

Chính sách dẫn đường và sự chuyển biến từ nền tảng

Hội nghị tổng kết chuyên đề "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm" giai đoạn 2021-2025 do Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức mới đây đã khẳng định hướng đi xuyên suốt của thành phố trong đổi mới giáo dục mầm non.

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương nhấn mạnh rằng: "5 năm qua là hành trình chuyển hóa mạnh mẽ của toàn hệ thống, được dẫn đường bởi hai nghị quyết và ba kế hoạch của thành phố, cùng hệ thống văn bản hướng dẫn triển khai thống nhất trên toàn địa bàn".

Ông Trần Thế Cương cho biết, các tiêu chí của chuyên đề đều được đạt và vượt kế hoạch. Môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được xây dựng đồng bộ tại toàn bộ 1.160 trường mầm non của Hà Nội. Những mô hình sáng tạo như Không gian sáng tạo, Lớp học số thông minh hay Cha mẹ cùng cô chăm sóc, giáo dục con được nhân rộng khắp thành phố và trở thành kinh nghiệm tham khảo cho nhiều địa phương trong cả nước. Theo ông, chính những mô hình này đã tạo ra hệ sinh thái học tập giàu trải nghiệm, giúp trẻ được khám phá, vận động, sáng tạo và phát triển toàn diện.

Báo cáo của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho thấy quy mô mạng lưới trường lớp tiếp tục mở rộng, tăng thêm 37 trường so với năm 2020. Trên 80% trường công lập đạt chuẩn quốc gia, thể hiện bước tiến vững chắc về chất lượng. Tất cả trường mầm non được đầu tư theo hướng xanh, an toàn, thân thiện với diện mạo hiện đại và phù hợp yêu cầu của chương trình giáo dục mới.

Công tác bồi dưỡng đội ngũ cũng đạt kết quả nổi bật. Giai đoạn 2021-2025, toàn cấp học tổ chức hơn 3.400 lớp bồi dưỡng chuyên môn với 124.000 lượt cán bộ, giáo viên và nhân viên tham dự. Hiện nay, 94% giáo viên công lập có trình độ đào tạo đạt chuẩn và trên chuẩn.

"Đội ngũ nhà giáo mầm non Thủ đô ngày càng vững vàng, tâm huyết và sáng tạo, sẵn sàng ứng dụng công nghệ vào giảng dạy cũng như làm chủ các phương pháp giáo dục tiên tiến", Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương nhận định.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Hoàng Thị Dinh đánh giá Hà Nội đang đi đầu cả nước trong việc đổi mới tư duy giáo dục mầm non, đặc biệt là khả năng kết nối giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Vương Hương Giang ghi nhận nỗ lực của các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường xanh, hạnh phúc và triển khai ứng dụng công nghệ số vào quản lý, giảng dạy.

Hướng đến giai đoạn mới, ông Trần Thế Cương đề nghị UBND các phường, xã tiếp tục rà soát quy hoạch mạng lưới trường lớp, bảo đảm 100% trẻ trong độ tuổi được đến trường và phấn đấu hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-5 tuổi vào năm 2029, sớm hơn một năm so với lộ trình quốc gia. Thành phố xác định nhiệm vụ đầu tư cơ sở vật chất, huy động nguồn lực xã hội, tuyển dụng đội ngũ đủ số lượng và chất lượng, thực hiện đầy đủ chính sách với trẻ và giáo viên là trụ cột trong giai đoạn tới.

Điểm sáng của mô hình nhân văn và sáng tạo

Trong bức tranh chung của Thủ đô, Trường Mầm non Quất Động, xã Thượng Phúc, nổi bật như một mô hình tiêu biểu trong hành trình thực hiện chuyên đề. Được thành lập năm 2009 và từng bước chuyển đổi mô hình hoạt động phù hợp yêu cầu đổi mới, nhà trường hiện có 15 nhóm lớp, 44 cán bộ, giáo viên, nhân viên, với 100% đạt chuẩn và trên chuẩn.

Trên diện tích gần 6.800 m², khuôn viên trường được đầu tư khang trang và hiện đại. Sân chơi rộng ba nghìn mét vuông, khu trải nghiệm, vườn cây, vườn rau tạo nên môi trường gần gũi thiên nhiên. Nhà trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ I từ năm 2017 và được công nhận lại năm 2023, thể hiện sự phát triển bền vững và đồng bộ.

Không khí giáo dục tại Quất Động phản ánh rõ tinh thần đặt trẻ ở vị trí trung tâm. Các phòng học được bố trí theo hướng mở. Góc học tập, góc sáng tạo và các khu vực chức năng được thiết kế sinh động, giúp trẻ lựa chọn hoạt động theo nhu cầu và hứng thú. Giáo viên là người đồng hành, thấu hiểu và khuyến khích trẻ bộc lộ năng lực. Tỷ lệ suy dinh dưỡng giảm xuống dưới 2%. Tỷ lệ trẻ béo phì giữ ở mức dưới 1%. Khoảng 95 đến 98% trẻ đạt yêu cầu các lĩnh vực phát triển.

Nhà trường đánh giá trẻ theo hướng cá thể hóa. Mỗi tiến bộ của trẻ đều được ghi nhận hằng ngày. Triết lý tôn trọng sự khác biệt và khích lệ trẻ tự tin được thể hiện xuyên suốt trong mọi hoạt động. Trong năm năm thực hiện chuyên đề, Trường Mầm non Quất Động có 174 sáng kiến kinh nghiệm được công nhận cấp trường và 74 sáng kiến được công nhận cấp huyện. Nhiều đề tài được ứng dụng hiệu quả, trong đó có Vườn trải nghiệm xanh cho bé, Không gian học tập mở như lớp học hạnh phúc hay ứng dụng công nghệ số trong quản lý và giáo dục mầm non.

Công tác nuôi dưỡng được đặc biệt chú trọng với khu bếp hiện đại đạt chuẩn bếp một chiều. Khẩu phần ăn được xây dựng khoa học, phù hợp từng độ tuổi. Trường cũng chú trọng công tác phối hợp với phụ huynh thông qua các ngày hội, hội thảo chuyên đề, tọa đàm và các kênh truyền thông nội bộ, tạo sự thống nhất giữa nhà trường và gia đình.

Tập thể nhà trường duy trì tinh thần sẻ chia khi tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện với số tiền vận động lên tới hơn 204 triệu đồng trong giai đoạn 2021-2025. Những nỗ lực này giúp Quất Động lan tỏa giá trị nhân ái trong cộng đồng.

Nhờ sự quyết tâm của tập thể, trường liên tục đạt thành tích cao: Tập thể tiên tiến cấp huyện năm học 2021-2022. Cờ thi đua của UBND TP. Hà Nội năm học 2022-2023. Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm học 2023-2024. Giấy khen của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội năm học 2024-2025. Nhiều giáo viên đạt giải cao trong các hội thi chuyên môn của thành phố và huyện. Một nhà giáo được vinh danh Nhà giáo tâm huyết, sáng tạo Thủ đô năm 2023.

Hiệu trưởng nhà trường đánh giá phương châm đặt trẻ ở vị trí trung tâm chỉ có thể thành công khi đội ngũ đồng thuận, môi trường được đầu tư đúng hướng và phụ huynh đồng hành với tinh thần cởi mở. Mô hình Quất Động vì thế trở thành điểm tham quan, học tập kinh nghiệm của nhiều đơn vị trong và ngoài địa phương.

Chuyên đề "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm" giai đoạn 2021-2025 đã tạo nền tảng để Hà Nội định hình một hệ sinh thái giáo dục nhân văn, hiện đại và hội nhập. Từ những mô hình sáng tạo trên toàn thành phố đến điểm sáng Quất Động, Thủ đô đang chứng minh rằng trẻ em là giá trị cốt lõi của mọi chính sách giáo dục, và phong trào này sẽ tiếp tục được lan tỏa mạnh mẽ trong những năm tới.

Minh Anh